Centrum Performatywne to projekt EEPAP (www.eepap.culture.pl) i Centrum Kultury w Lublinie (www.ck.lublin.pl). Kuratorką CP jest Marta Keil.

Centrum Performatywne było realizowane w ramach Festiwalu Konfrontacje Teatralne.

Centrum Performatywne to międzynarodowe laboratorium łączącym działania badawcze i artystyczne w kontekście współczesnych sztuk performatywnych. Jednym z podstawowych zadań Centrum jest budowanie i rozwijanie dyskursu oraz krytycznej refleksji wokół współczesnych praktyk choreograficznych i performatywnych. Program Centrum, oparty na ciągłym przenikaniu się perspektywy teoretycznej z praktyką artystyczną, będzie składał się m.in. z rezydencji badawczych i artystycznych, seminariów, debat i warsztatów z udziałem polskich i międzynarodowych twórców oraz teoretyków.

Kluczowym założeniem Centrum jest stworzenie przestrzeni, w której możliwy jest swobodny, żywy dialog, niepodporządkowany regułom rynku i wolny od hierarchicznych struktur akademickich. Naszym podstawowym celem jest zaoferowanie artystom, badaczom i producentom sztuki czasu oraz przestrzeni do pracy, która nie musi zakończyć się pokazem „gotowego produktu”. Przestrzeń Centrum jest przestrzenią wolną od konieczności ciągłego wytwarzania nowych produkcji, spektakli, wydarzeń, premier, pokazów. W zamian proponuje czas na rozwijanie własnych praktyk artystycznych i badawczych, tworzy przestrzeń wymiany doświadczeń i wspiera rozwój krytycznej refleksji na temat współczesnych praktyk choreograficznych i performatywnych w politycznym, społecznym i ekonomicznym kontekście.

Edycja 2016

Centrum Performatywne EEPAP rozpoczęło swoją działalność 10 października 2016 r. podczas 21. Konfrontacji Teatralnych. Program zainaugurowały warsztaty prowadzone przez Rabiha Mroué. Rabih Mroué, współzałożyciel Beirut Art Center, współwydawca The Drama Review oraz reżyser w monachijskiej Kammerspiele, łączy doświadczenia życia w Bejrucie i Berlinie. Zafascynowany przenikaniem się fikcji i realności, w swojej praktyce artystycznej, wywodzącej się z teatru, swobodnie sięga do rozmaitych dyscyplin, pracując pomiędzy sceną, performance’em i sztukami wizualnymi.

W ramach inauguracyjnego programu Centrum Performatywnego EEPAP odbyły się także dwa wykłady połączone z promocjami publikacji. 11 października Centrum zaprasza na wykład Bojany Kunst oraz promocję polskiego wydania książki „Artist at Work”, a 12 października na wykład Joanny Krakowskiej „Teatr środkowoeuropejski i polityka tożsamości” oraz promocję słownika „Platform. East European Performing Arts Companion” wydanego przez EEPAP oraz Instytut Sztuki PAN.

Program działań Centrum Performatywnego 2016:
• 10 października: seminarium, prowadzenie – Rabih Mroué
• 11 października: warsztaty, prowadzenie – Rabih Mroué
• 11 października: wykład Bojany Kunst oraz promocja polskiego wydania książki „Artist at Work”, przygotowanego wspólnie przez Konfrontacje Teatralne i Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego
• 12 października: Teatr środkowoeuropejski i polityka tożsamości – wykład Joanny Krakowskiej oraz promocja
słownika Platform. East European Performing Arts Companion wydanego przez EEPAP oraz Instytut Sztuki PAN.
Wydarzenia odbędą się w Centrum Kultury w Lublinie. Udział w wydarzeniach jest bezpłatny

Edycja 2017

A jeśli to była Twoja ostatnia edycja festiwalu?

Seminarium dla młodych kuratorów, artystów i badaczy sztuk performatywnych podczas festiwalu Konfrontacje Teatralne w Lublinie (11-15.10.2017)

Chcielibyśmy zaproponować młodym kuratorom, myślicielom, badaczom i praktykom sztuk performatywnych zastanowienie się nad współczesną pozycją, rolą i odpowiedzialnością festiwalu, oraz wypracować w formie warsztatu możliwe (oraz niemożliwe!) pomysły na to, jak przejąć nad nim kontrolę, jak odzyskać go jako przestrzeń wspólną. Zastanówmy się wspólnie nad niemożliwym i możliwym; przyjmijmy to, co niemożliwe, i znajdźmy dla tego przestrzeń. Co się stanie, jeśli nie pozostanie żadne ze znanych nam warunków i sposobów pracy? Jeśli festiwal był kolejną próbą przyswojenia przestrzeni publicznej? Jeśli zamiast prezentować dzieła mniej lub bardziej profesjonalnej publiczności, zaprzeczymy metodzie festiwalowej i użyjemy narzędzi festiwalu do stworzenia przestrzeni, która nie jest nastawiona na produkcję, tylko skupiona jedynie na teraźniejszości? Jeśli instytucja sztuki okaże się być przestrzenią wspólną, która obejmuje grupy w społeczeństwie, które dotychczas były zawsze wykluczane? A jeśli jesteśmy spóźnieni? Jeśli to była ostatnia edycja waszego festiwalu — jak myślelibyście wówczas nad jego programem? Wyobraźmy sobie to, co niemożliwe, i stwórzmy dla tego miejsce — okoliczności i konteksty, które dotychczas znaliśmy, i tak znikają, i zdecydowanie istnieje przestrzeń (i potrzeba!) na rzeczy niepomyślane i niemożliwe.

Festiwale są zdecydowanie najbardziej wpływowymi instytucjami sztuki w dziedzinie współczesnych sztuk performatywnych. Prezentują one prace artystów, często jednocześnie je produkując i promując; pełnią rolę pośrednika pomiędzy artystami i publicznością; współtworzą i czynnie kształtują krytyczny dyskurs towarzyszący artystycznym praktykom (katalogi, tłumaczenia, serie wydawnicze, książki tematyczne, itp.), aktywnie przy tym kształtując sposoby myślenia o teatrze i tańcu, oraz uczestnicząc w wytyczaniu kierunków, w których dziedziny te się rozwijają. Analiza aktualnego międzynarodowego obiegu sztuk performatywnych wykaże, że kształtują go przede wszystkim festiwale. Jakie konsekwencje niesie za sobą rozumienie festiwalu jako części przestrzeni publicznych instytucji sztuki? Jakie zadania i odpowiedzialności (zarówno wobec artystów, jak i publiczności) ma festiwal; jaką rolę odgrywa w procesie formowania wymiany myśli i doświadczeń, oraz w kształtowaniu nowych propozycji artystycznych?

W tym samym czasie, w kontekście festiwali, warunki pracy artystów stały się prekaryczne; praktyce artystycznej, która rozciągnięta jest pomiędzy jednym projektem a drugim, brakuje ciągłości, bo skupia się na rezultacie i produkcie końcowym. Co więcej, festiwale okazały się być idealnym narzędziem promocji tak zwanej klasy kreatywnej: i rzeczywiście, kontakty międzynarodowe oraz szeroko zakrojone (geograficznie i finansowo) projekty stały się bardzo modne. Jeśli spojrzymy na festiwal z tego punktu widzenia, okaże się, że nie dość, że jest on w dużej mierze produktem systemu neoliberalnego, to jeszcze umacnia i wspiera porządek neoliberalny. Powstaje więc bardzo naglące pytanie: w jaki sposób festiwale mogą spełniać podstawowe kryteria publicznych instytucji sztuki, jeśli jednocześnie są tak silnie zagmatwane w mechanizmy neoliberalne? Oraz kolejne pytanie: jeśli weźmiemy pod uwagę te okoliczności, czy jest możliwe myślenie o festiwalu jako o krytycznej, emancypacyjnej przestrzeni? A jeśli tak, to w jaki sposób dotrzeć do tego potencjału?

Prowadzący: Gundega Laivina, Daniel Blanga Gubbay

Gundega Laiviņa prowadzi Instytut Nowego Teatru Łotewskiego, organizacji zajmującej się współczesnymi sztukami performatywnymi. Od 2009 roku jest dyrektorką artystyczną i zarządzającą międzynarodowego festiwalu teatru współczesnego Homo Novus. Studiowała muzykologię, teorię kultury i antropologię społeczną. W latach 2011 i 2015 była kuratorką narodowej wystawy łotewskiej podczas praskiego Quadrennial of Performance Design and Space (wystawa The Submission zdobyła złoty medal w 2015 roku); między 2010 a 2014 rokiem była członkinią rady artystycznej projekty Ryga – Europejska Stolica Kultury 2014, gdzie była odpowiedzialna za projekty site-specific oraz działania artystyczne z lokalnymi społecznościami.

Daniel Blanga Gubbay mieszka w Brukseli, jest badaczem i kuratorem. Ukończył studia w pracowni Giorgio Agambena na Uniwersytecie Architektonicznym w Wenecji, uzyskał tytuł doktora kulturoznawstwa oraz habilitację z transformacji koncepcji możliwości w nowoczesności w Düsseldorfie. Wykłada polityczną filozofię sztuki, obecnie jest dyrektorem Zakładu Performansu i Choreografii w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Brukseli. Pracuje jako dramaturg dla Kunstenfestivaldesarts. Jest członkiem zespołu kuratorskiego Live Works oraz inicjatorem i kuratorem Aleppo, platformy badawczej zaangażowanej w programy publiczne zajmujące się performansem i teorią polityczną, która realizowana jest poprzez otwarte i bezpłatne Imaginary Schools.